Κάθε Ιανουάριο, χιλιάδες φυσικά έλατα «ψάχνουν» τον σωστό δρόμο μετά τις γιορτές. Τα καλά νέα: πολλά ελληνικά αστικά κέντρα έχουν λύσεις ανακύκλωσης/κομποστοποίησης, ενώ στο σπίτι μπορείς να αξιοποιήσεις μεγάλο μέρος του δέντρου ως εδαφοβελτιωτικό. Παρακάτω θα βρεις όσα χρειάζεσαι — από τα δημοτικά σημεία συλλογής μέχρι ασφαλείς πρακτικές για οικιακό κομπόστ.
Αν σκέφτεσαι να αγοράσεις ή να φυλάξεις φυσικό έλατο για του χρόνου, δες και πρακτικές οδηγίες επιλογής, μεταφοράς και φροντίδας στο Greenartstore στο Fisikoe Elato και στο κατάστημα Lianos
Τι ισχύει στην Ελλάδα & στην ΕΕ
Η χωριστή συλλογή βιοαποβλήτων (όπως κλαδέματα, κούτσουρα και χριστουγεννιάτικα δέντρα) γενικεύεται στην ΕΕ: το πλαίσιο κυκλικής οικονομίας θέτει υποχρέωση χωριστής συλλογής έως το τέλος του 2023, ώστε τα υλικά να οδηγούνται σε κομποστοποίηση/ζύμωση αντί για ταφή (Circulareconomy EU).
Στην Ελλάδα, δήμοι επεκτείνουν τον καφέ κάδο και δρομολογούν προγράμματα διαχείρισης βιοαποβλήτων. Ενδεικτικά, ο Δήμος Αθηναίων αυξάνει τα σημεία συλλογής και τον στόλο καφέ κάδων/οχημάτων για τα οργανικά, με στόχο καλύτερη ποιότητα ροής και λιγότερα σύμμεικτα (Δήμος Αθηναίων). Αντίστοιχα, η Θεσσαλονίκη συλλέγει οργανωμένα τα χριστουγεννιάτικα δέντρα για ανακύκλωση/θρυμματισμό σε εδαφοβελτιωτικό. Στην Αθήνα εφαρμόστηκε δράση «δεύτερη ζωή» για τα δέντρα, με μεταφορά σε μονάδες επεξεργασίας οργανικών.
Τι να κάνεις σήμερα — πρακτικά βήματα
1) Έλεγχος δήμου & παράδοση σε σημείο συλλογής
- Επικοινώνησε με τον δήμο σου (τηλεφωνικό κέντρο/ιστοσελίδα καθαριότητας). Ρώτησε για σημεία ή ημέρες περισυλλογής δέντρων και αν απαιτείται ραντεβού.
- Προετοιμασία: αφαίρεσε στολίδια/σύρματα/λαμπάκια. Κόψε σε 3–4 τμήματα για εύκολη μεταφορά και φόρτωση.
- Παράδωσε το δέντρο στο καθορισμένο σημείο ή άφησέ το δίπλα στον καφέ κάδο μόνο αν το επιτρέπει ο δήμος.
2) Οικιακή αξιοποίηση (αν έχεις αυλή/ταράτσα/κομπόστ)
- Θρυμμάτισε κλαδιά/βελόνες σε μικρά κομμάτια. Χρησιμοποίησέ τα ως «καφέ» υλικό (πλούσιο σε άνθρακα) στο κομπόστ.
- Αναλογία μείγματος: στόχευσε περίπου 1 μέρος «πράσινα» προς 3 μέρη «καφέ» (π.χ. υπολείμματα κουζίνας : ροκανίδια/βελόνες). Ανακάτευε κάθε 2–3 εβδομάδες.
- Χρόνος ωρίμανσης: 3–6 μήνες για λεπτοτεμαχισμένες βελόνες/κομμάτια, 6–12 μήνες για πιο χοντρά τμήματα.
- Μούλτσι (mulch): στρώσε 3–5 cm θρυμματισμένων κλαδιών γύρω από φυτά για συγκράτηση υγρασίας και καταστολή ζιζανίων.
3) Αν έχεις έλατο σε γλάστρα
- Σταδιακή επαναφορά σε εξωτερικό περιβάλλον (1–2 εβδομάδες) για να αποφύγεις θερμο-σοκ.
- Κράτα στραγγιστικό υπόστρωμα και πότιζε όταν στεγνώνει η επιφάνεια 2–3 cm.
Συχνά λάθη & πώς τα αποφεύγεις
- Λάθος: Ρίχνω ολόκληρο το δέντρο στον καφέ κάδο. Σωστό: Παράδωσέ το στα δημοτικά σημεία ή τεμάχισέ το.
- Λάθος: Το καίω σε τζάκι/μπάρμπεκιου. Σωστό: Απαγορεύεται σε πολλές περιοχές και είναι επικίνδυνο (ρητίνες, κρεόζωτο).
- Λάθος: Βάζω βελόνες σε μεγάλες ποσότητες στο κομπόστ. Σωστό: Μικρές ποσότητες, καλά ανακατεμένες με «πράσινα».
- Λάθος: Αφήνω γάντζους/σύρματα πάνω. Σωστό: Αφαίρεσέ τα όλα πριν τη συλλογή.
Μύθοι vs. πραγματικότητα
| Μύθος | Πραγματικότητα |
|---|---|
| «Το φυσικό έλατο πάει στα σύμμεικτα» | Οι δήμοι οργανώνουν χωριστή συλλογή/θρυμματισμό για κομποστοποίηση ή μούλτσι. |
| «Οι βελόνες καταστρέφουν το κομπόστ» | Είναι όξινο υλικό, αλλά σε μικρές ποσότητες και τεμαχισμένες βελόνες λειτουργούν ως «καφέ» συστατικό. |
| «Το κάψιμο είναι ο πιο φυσικός τρόπος» | Είναι επικίνδυνο και ρυπογόνο. Η κομποστοποίηση επιστρέφει θρεπτικά στο έδαφος χωρίς εκπομπές καπνού. |
| «Δεν έχει νόημα, είναι ένα μόνο δέντρο» | Χιλιάδες δέντρα ισοδυναμούν με τόνους οργανικού υλικού που αποφεύγει την ταφή. |
Mini-Checklist
- Δήλωσε στο δήμο σου ότι έχεις φυσικό έλατο για παράδοση/συλλογή.
- Αφαίρεσε όλα τα στολίδια, σύρματα, γάντζους και λαμπάκια.
- Τεμάχισε σε κομμάτια <40 cm για εύκολη μεταφορά.
- Διάλεξε: δημοτικό σημείο συλλογής ή οικιακό κομπόστ/μούλτσι.
- Ανακάτευε τις βελόνες με «πράσινα» (αναλογία ~1:3) στο κομπόστ.
- Μην το καίς — είναι επικίνδυνο και συχνά παράνομο.
- Για έλατα σε γλάστρα: σταδιακή σκλήρυνση σε εξωτερικό χώρο & σωστό πότισμα.
- Κράτησε σημειώσεις για του χρόνου: ποιο μέγεθος σε εξυπηρέτησε, πόσο μούλτσι παρήγαγες.
Σύντομος επίλογος
Το φυσικό έλατο μπορεί να γίνει πολύτιμος πόρος αντί για «σκουπίδι». Επίλεξε τον σωστό κανάλι (δήμος ή οικιακός αξιοποιήσιμος κύκλος) και κάν’ το μέρος της μετα-γιορτινής ρουτίνας σου. Επόμενο βήμα: μπες στην ιστοσελίδα του δήμου σου σήμερα και βρες το κοντινότερο σημείο συλλογής — ή πάρε ένα ψαλιδάκι κήπου και ξεκίνα μούλτσι για τις γλάστρες σου.
Ζήσε Πράσινα 
Σχολιάστε